01. ਹਿੰਦੀ ਕੀ ਦੁਕਾਨੇਂ

ਹਮ ਉਨਕੇ ਕਰੀਬ ਆਏ,
ਔਰ ਉਨ ਸੇ ਕਹਾ
ਭਾਈ ਸਾਹਬ,
ਹਿੰਦੀ ਕੀ ਦੋ ਪੁਸਤਕੋਂ ਕਾ ਹੈ ਵਿਮੋਚਨ ।
ਯਦਿ ਆਪ ਆ ਸਕੇਂ,
ਔਰ ਸੰਗ ਔਰੋਂ ਕੋ ਭੀ ਲਾ ਸਕੇਂ
ਤੋ ਹਿੰਦੀ ਕੀ ਤੋ ਹੋਗੀ ਭਲਾਈ,
ਔਰ ਹੋ ਜਾਏਗਾ ਪ੍ਰਸੰਨ
ਹਮਾਰਾ ਤਨ ਔਰ ਮਨ !

ਸੁਨਕਰ ਵੋ ਮੁਸਕੁਰਾਏ,
ਅਪਨੇ ਲਹਜ਼ੇ ਮੇਂ ਹੈਰਾਨੀ ਭਰ ਲਾਏ
ਹਿੰਦੀ ਕੀ ਦੋ-ਦੋ ਪੁਸਤਕੋਂ ਕਾ ਵਿਮੋਚਨ
ਏਕ ਸਾਥ ! ਔਰ ਵੋ ਭੀ ਲੰਦਨ ਮੇਂ !
ਯਹ ਆਪ ਮੇਂ ਹੀ ਹੈ ਦਮ !
ਵੈਸੇ ਕਿਸ ਦਿਨ ਰਖਾ ਹੈ ਕਾਰਯਕ੍ਰਮ ?
ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਸ਼ਾਮ ਕੋ ਰਖਾ ਹੈ ਭਾਈ
ਆਪ ਤੋ ਆਈਏ ਹੀ, ਅਪਨੇ ਮਿਤ੍ਰੋਂ
ਕੋ ਭੀ ਲੇਤੇ ਆਈਏਗਾ
ਕਾਰਯਕ੍ਰਮ ਕੀ ਸ਼ੋਭਾ ਬੜ੍ਹਾਈਏਗਾ ।

ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਸ਼ਾਮ !
ਉਨਕੀ ਮੁਸਕੁਰਾਹਟ ਹੋ ਗਈ ਗਾਯਬ
ਔਰ ਬੋਲੇ ਵੋ ਤਬ
ਅਰੇ ਤੇਜ ਭਾਈ, ਸ਼ਨੀਵਾਰ
ਹੀ ਤੋ ਐਸਾ ਹੈ ਵਾਰ
ਜਬ ਸੁਪਰ ਮਾਰਕੇਟ ਸੇ ਸੌਦਾ ਸੁਲੁਫ
ਲਾਤਾ ਹੈ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ।
ਘਰ ਮੇਂ ਹੂਵਰ21 ਲਗਤਾ ਹੈ
ਭਰਨੇ ਹੋਤੇ ਹੈਂ ਬਿਲ
ਐਸੇ ਮੇਂ
ਕਿਸੀ ਕਾਰਯਕ੍ਰਮ ਮੇਂ ਜਾਨੇ ਕੋ
ਭਲਾ ਕਿਸਕਾ ਕਰੇਗਾ ਦਿਲ ?
ਸੁਨਕਰ ਉਨਕੀ ਸਮੱਸਿਆ
ਮੈਂ ਗੜਬੜਾ ਗਯਾ,
ਸੂਨੇ ਹਾਲ ਕਾ ਦ੍ਰਿਸ਼
ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਕੋ ਦਹਲਾ ਗਯਾ ।
ਜਬ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਆਏਗਾ
ਤੋ ਕਾਰਯਕ੍ਰਮ ਕੈਸੇ ਹੋਗਾ ਸਫਲ
ਕਿੰਤੁ ਵਿਮੋਚਨ ਕਾ ਕਾਰਯਕ੍ਰਮ
ਥਾ ਬਿਲਕੁਲ ਅਟਲ !

ਫਿਰ ਮੈਂਨੇ ਸੋਚਾ, ਔਰ ਉਨਕੋ ਉਬਾਰਾ
ਦੀਆ ਏਕ ਮੌਕਾ ਥਾ ਉਨਕੋ ਦੁਬਾਰਾ
ਚਲੋ ਮੇਰੇ ਭਾਈ, ਹਮ ਹੈਂ ਤੈਯਾਰ
ਵਿਮੋਚਨ ਕਾ ਕਾਰਯਕ੍ਰਮ
ਰਖ ਲੇਤੇ ਹੈਂ ਰਵੀਵਾਰ !
ਹਮੇਂ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਅਬਕੀ ਬਾਰ
ਸਾਥ ਹੋਗਾ ਆਪਕਾ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ !

ਸੁਨਕਰ ਵੋ ਕੁਛ ਸਕਪਕਾਯੇ
ਹਲਕਾ-ਸਾ ਬੁਦਬੁਦਾਯੇ
ਰਵੀਵਾਰ !
ਰਵੀਵਾਰ ਕੀ ਅੱਛੀ ਕਹੀ
ਸਪਤਾਹ ਭਰ ਖਟਤੀ ਪਤਨੀ
ਇਸੀ ਦਿਨ ਤੋ ਕਰ ਪਾਤੀ ਹੈ ਆਰਾਮ ।
ਬੇਟੀ ਕੋ ਤੋ ਵੋ ਭੀ ਨਸੀਬ ਨਹੀਂ
ਏ-ਲੇਵਲ ਕਾ ਹੈ ਏਗਜ਼ਾਮ !

ਬੇਚਾਰੀ ਹਿੰਦੀ !
ਸੁਪਰ ਮਾਰਕੇਟ, ਆਰਾਮ ਔਰ ਏਗਜ਼ਾਮ
ਕੇ ਬੀਚ ਫੰਸੀ ਖੜੀ ਹੈ
ਸਮੱਸਿਆ ਬਹੁਤ ਬੜੀ ਹੈ ।
ਹਿੰਦੀਭਾਸ਼ੀ ਕੋ ਲਗਤਾ ਹੈ
ਕਿ ਜੈਸੇ ਵਹ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਬੋਲਨੇ ਵਾਲੇ
ਕਾ ਦਾਸ ਹੈ
ਹਿੰਦੀ ਯਦਿ ਬਹੂ
ਤੋ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਸਾਸ ਹੈ ।

ਹਿੰਦੀ ਜਬ ਦੇਖਤੀ ਹੈ ਚਹੂੰਅੋਰ
ਤੋ ਪਾਤੀ ਹੈ ਬਹੁਤ-ਸੀ ਦੁਕਾਨੇਂ
ਜੋ ਉਸਕੇ ਨਾਮ ਪਰ ਚਲ ਰਹੀ ਹੈਂ
ਭੋਲੀ ਜਨਤਾ ਕੋ ਛਲ ਰਹੀ ਹੈਂ ।
ਵਹਾਂ ਆਤੇ ਹੈਂ ਮੰਤ੍ਰੀ ਔਰ ਸਭਾਸਦ
ਬਾਤੇਂ ਹੋਤੀ ਹੈਂ ਬੜੀ-ਬੜੀ
ਬੌਨੇ ਹੈਂ ਉਨਕੇ ਕਦ
ਅਪਨੇ ਬੱਚੋਂ ਕੋ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਸਕੂਲ
ਮੇਂ ਭੇਜ ਕਰ
ਵੇ ਕਰਤੇ ਹੈਂ ਆਹਿਵਾਨ, ਸਬ
ਹਿੰਦੀ ਸਕੂਲੋਂ ਮੇਂ ਭੇਜੋ
ਅਪਨੀ-ਅਪਨੀ ਸੰਤਾਨ ।

ਖਾਲੀ ਬਾਤੇਂ ਕਰਨੇ ਸੇ
ਉਨਕੀ ਜੇਬੇਂ ਭਰਤੀ ਹੈਂ
ਹਿੰਦੀ ਸਿਕੁੜਤੀ ਹੈ
ਉਸਕੀ ਹਾਲਤ ਬਿਗੜਤੀ ਹੈ ।
ਕਿੰਤੁ ਫਿਰ ਭੀ ਕੁਛ ਦੀਵਾਨੇ ਹੈਂ
ਹਿੰਦੀ ਹੈ ਸ਼ਮਾ ਤੋ ਵੋ ਪਰਵਾਨੇ ਹੈਂ
ਹਿੰਦੀ ਕੀ ਸ਼ਮਾ ਜਲਾਨੇ ਕੋ
ਅਪਨਾ ਘਰ ਜਲਾਤੇ ਹੈਂ
ਸ਼ਾਮ ਤੋ ਜਲਤੀ ਹੀ ਹੈ
ਖ਼ੁਦ ਭੀ ਜਲ ਜਾਤੇ ਹੈਂ ।
--- --- ---

21. ਹੂਵਰ : ਵੈਕਿਊਮ-ਕਲੀਨਰ।

--- --- ---